ශ්‍රී ලංකාවේ පළාත් පාලන ආයතන ව්‍යුහය

විධායක ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් අමාත්‍ය මණ්ඩලය, පාර්ලිමේන්තුව, පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන පිළිවෙළින් ශ්‍රී ලංකාව ජාතික, පළාත් සහ ප්‍රාදේශීය මට්ටමින් පාලනය වේ.

ප්‍රාදේශීය සභා ක්‍රමය

පළාත් පාලන ආයතනවල සීමාවන්, මහජන ඡන්දයෙන් තේරී පත්වන මන්ත්‍රීවරුන් සංඛ්‍යාව සහ ක්‍රියාත්මක වන දිනය ගැසට් නිවේදනයක් මගින් රේඛීය අමාත්‍යාංශය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කෙරේ. සාමාජිකයින් පත් කරනු ලබන්නේ මහජන ඡන්දයෙනි. සාමාජිකයින්ගෙන් එක් අයෙකු සභාපති ලෙසත් තවත් අයෙකු උප සභාපති ලෙසත් පත් කරනු ලැබේ.

පළාත් පාලන ආයතන නීති රාමුව

1987 අංක 15 දරන ප්‍රාදේශීය සභා පනත මගින් ප්‍රාදේශීය සභාව පළාත් පාලන/පළාත් පාලනයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලද්දේ ප්‍රාදේශීය සභා පරිපාලනය හා සංවර්ධනයට අදාළ තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලියේදී පළාත් මට්ටමින් ඵලදායී ලෙස සහභාගී වීමට ජනතාවට වැඩි අවස්ථාවන් සැලසීමේ අරමුණු ඇතිවය. නිශ්චිත නාගරික හෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශයක්. සහ පළාත් පාලන ආයතනය ස්වාධීන පැවැත්මක් ඇති නීත්‍යානුකූල පුද්ගලයෙකි. පළාත් පාලන ආයතන ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට ආගන්තුක පාලනයක් නොවේ. එය දකුණු ආසියාවටම පොදු උරුමයකි. ඉන්දියාව සහ නේපාලය වැනි දකුණු ආසියාතික රටවල පංචායතන සහ මණ්ඩල වැනි ගම් කේන්ද්‍ර කරගත් පාලන ව්‍යුහයන් පැවතුනි. 2022 වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ පළාත් පාලන ආයතන 341 ක් ඇති අතර ඒවා කාණ්ඩ තුනක් යටතේ සංවිධානය වේ. එනම් මහ නගර සභා, නගර සභා සහ ප්‍රාදේශීය සභා වේ

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 13 වැනි සංශෝධනයට අනුව, පළාත් පාලන විෂය සහ එහි කාර්යයන් අයත් වන්නේ පළාත් සභාව යටතේය.

ප්‍රාදේශීය සභා වෙත පැවරි ඇති සියලූ කාර්යයන් හා වගකීම් හා බලතල 1987 අංක 15 දරන ප්‍රාදේශීය සභා පනතේ 3 වන වගන්තියෙන් විස්තර වන ආකාරයට පහත පරිදි වේ.

  • මහජන සෞඛ්‍යය
  • පොදු උපයෝගීතා සේවා
  • පොදු මංමාවත්

එකී පනතේ 132 වගන්තියෙන් ලබාදී ඇති ප්‍රතිපාදන යටතේ කටයුතු කරමින් පැවරී ඇති විෂය ක්ෂේත්‍රයන් හදුනාගනිමින් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ හා වියදම් හැකියාව ප්‍රාදේශීය සභාවකට ඇත. ඒවා ක්ෂේත්‍ර ගණනාවකට විහිදී ඇත.

  • සමාන්‍ය පොදු පරිපාලනය
  • මහජන සෞඛ්‍ය සේවා
  • භෞතික සැලසුම්, මංමාවත්, ඉඩම් හා ගොඩනැගිලි
  • ජල සේවා
  • මහජන උපයෝගිතා සේවා
  • සුභ සාධක සේවා පහසුකම්

මෙම පරිපාලන සහ සංවර්ධන කටයුතු සිදු කිරීම සඳහා

  • සභා අරමුදල්
  • පළාත් සභා අරමුදල්
  • මධ්‍යම රජයේ ප්‍රතිපාදන
  • දේශීය ණය සංවර්ධන අරමුදලින් ණය
  • රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වලින් ලැඛෙන ආධාර සහ ප්‍රදාන යටතේ සිදු වේ.

මෙහිදී ඒ ඒ ප්‍රාදේශීය සභා විසින් යෝග්‍ය වන්නේ යැයි අදහස් කරනු ලබන පරිදි තම බලතල විෂය ක්ෂේත්‍රයන් තුළ මහා සභා තීරණ හරහා ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකියාව පවතී.

ප්‍රාදේශීය සභා ව්‍යුහය තුළ ක්‍රියාත්මක වීමේදී අදාළ කරගන්නා නෛතික ස්වරූපයන්

  • 1987 අංක 15 දරන ප්‍රාදේශීය සභා පනත
  • සභාවට හා සභාපතිවරයාට බලතල පවරා ඇති වෙනත් අධිකාරීන් යටතේ සම්පාදනය ඇති කරන ලද අණ පනත්
  • සම්පාදනය කර ඇති අතුරු ව්‍යවස්ථා
  • සම්මත අතුරු ව්‍යවස්ථා
  • අමාත්‍යවරයා විසින් පනවා ඇති 1988 මූල්‍ය හා පරිපාලන රීතිි
  • රැස්වීම් කටයුතු පිළිබඳ රීති
  • පළාත් සභා ප්‍රඥප්ති

පනතේ 122 හා 126 වගන්ති මගින් ප්‍රදේශයේ අවශ්‍යතා අනුව, ආදායම් ඉපැයීම හා ප්‍රාග්ධන ආයෝජනය වැනි ඉතා පුළුල් වපසරියක ක්‍රියාත්මක වී අනුනීති සම්පාදනය කර ගැනීමට ලැබී ඇති බලය ප්‍රාදේශීය සභාවට ලැබී ඇති සුවිශේෂී අවස්ථාවකි.

ව්‍යවස්ථාපිත වැඩසටහන් සහ කාර්යයන්


වැඩසටහන් අංක 01 – පොදු පරිපාලනය

මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ ප්‍රාදේශීය සභා පනත මගින් පවරා ඇති බලතල යටතේ සපයනු ලබන සේවාවන් පිළිබඳ පොදු පරිපාලනයක් ඇති කිරීමට අවශ්‍ය සියලු පියවර ගනු ලැබේ.

  1. සභාවට සහ පරිපාලනයට අදාළ ප්‍රතිපත්ති තීරණ ගැනීමේදී සභාවට සහ සාමාජිකයින්ට සේවා සැපයීම සහ තොරතුරු සැපයීම
  2. කාර්ය මණ්ඩලය කළමණාකරනය සම්බන්ධ සියලු කටයුතු සිදු කිරීම
  3. අනෙකුත් සියලුම අංශ ඒකාබද්ධ කරන පොදු ඒකකයක් ලෙස ක්‍රියා කිරීම
  4. සභාවේ ලිපිගොනු සහ අනෙකුත් ලිපි ලේඛන නඩත්තු කිරීම, පාලනය කිරීම හා සුරක්ෂිත කිරීම
  5. සභාවට අයත් සියලුම දේපල පාලනය, පරිපාලනය හා ආරක්ෂා කිරීම
  6. අනෙකුත් සියලුම පරිපාලන හා විධායක කටයුතු ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ විධිමත් කිරීම

මූල්‍ය කටයුතු

මූල්‍ය කටයුතු පාලනය විධිමත් කිරීම සහ ක්‍රමානුකූල කිරීම සඳහා අවශ්‍ය සියලුම පියවර මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ ක්‍රියාත්මක කෙරෙන අතර පහත සඳහන් කාර්යයන් ප්‍රධාන ඒවා ලෙස දැක්විය හැකිය.

  1. ප්‍රාදේශීය සභා පනත යටතේ ඇති කරන ලද පොදු අරමුදල පාලනය කිරීම.
  2. ආදායම් ප්‍රතිපත්ති සහ ක්‍රමානුකූල මූල්‍ය සැලසුම් සකස් කිරීම සහ පාලනය කිරීම.
  3. වාර්ෂික අයවැය සකස් කිරීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම.
  4. කළමනාකරණ තීරණ ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය තොරතුරු සහ වාර්තා සකස් කිරීම.
  5. සභාවේ ගනුදෙනු ක්‍රමානුකූලව ගිණුම්ගත කිරීම සහ වාර්ෂික ගිණුම් වාර්තා සකස් කිරීම.
  6. සභාවේ සේවාවන් සඳහා අවශ්‍ය කොටස් ද්‍රව්‍ය මිලදී ගැනීම සහ නිකුත් කිරීම සහ ඒවායේ අවශ්‍ය වාර්තා පවත්වාගෙන යාම.
  7. ආදායම් එකතු කිරීමේ ක්‍රියාවලිය පාලනය කිරීම සහ විධිමත් කිරීම.

තක්සේරු කිරීම් සහ ආදායම් එකතු කිරීම.

ප්‍රාදේශීය සභා පනතට පවරන ලද බලතල අනුව අයකරගත හැකි සියලුම බදු සහ අනෙකුත් ආදායම් කාර්යක්ෂමව එකතු කර ගැනීමට අවශ්‍ය සියලු කටයුතු මෙම ව්‍යාපෘතිය මඟින් සිදු කෙරේ. ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රාදේශීය සභාවලට වරිපනම්, කුලී, බලපත්‍ර සේවා සඳහා ගාස්තු, විවිධ දඩ මුදල් ආදියෙන් ආදායමක් ලැබෙනු ඇත. මේ යටතේ ආවරණය වන ප්‍රධාන විෂයයන් වන්නේ කාර්යක්ෂම ගාස්තු එකතු කිරීමයි.

  1. වාර්ෂික ස්ථාවර ආදායම් පැනවීම සහ එහි කාර්යක්ෂම එකතු කිරීම.
  2. සභාවේ ආදායම වැඩි කිරීම සඳහා වැදගත් මූල්‍ය ක්‍රම නිර්දේශ කිරීම.
  3. ආදායම් පිළිබඳ සියලු විස්තර සටහන් කිරීම සහ ලේඛන පවත්වාගෙන යාම.
  4. ආදායම් එකතු කිරීම පිළිබඳ කළමනාකරණයට වාර්තා කිරීම.

අභ්‍යන්තර විගණනය

ප්‍රදේශ්යේ ජනතාව වෙනුවෙන් නීතියෙන් පැවරී ඇති වගකීම් හා බලතල නිවැරදිව ක්‍රියාත්මක කරන්නේද, විනිවිදභාවයෙන් යුක්තව සිදු කරන්නේද යන්න පරීක්ෂා කිරීම්, යහපත් මූල්‍ය කළමනාකරණයක් සඳහා ආදායම් හා වියදම් ගිණුම් පරීක්ෂාව ද ඊට ආනුෂංගික අනෙකුත් සියලුම ක්‍රියාත්මක විවිධ වැඩසටහන් හා දේපළ ආරක්ෂා වීම සම්බන්ධයෙන් වන සියලුම ක්‍රියාකාරකම් පරීක්ෂා කිරීමේ ක්‍රමවේදය මේ යටතේ සිදු වෙයි

පුහුණු කිරීම

සභාවේ නිලධාරීන් පළාත් පාලන ක්ෂේත්‍රයට අදාළ සියලුම විෂයනයන්ට අදාළව පුහුණු කිරීම සහ නායකත්ව හා පෞරුෂවර්ධන පුහුණු කිරීම් සිදුකිරීම සහ සභාවේ මහජන නියෝජිතයන් සඳහා අවශ්‍ය පුහුණුව ලබාදීම මගින් ධාරිතා සංවර්ධනය සිදු කරයි. අභ්‍යන්තර පුහුණුව මෙන්ම ක්ෂේත්‍ර පුහුණුව සහ බාහිර ආයතනික පුහුණුව තුළින් පුහුණුව සිදු කරනුලබයි.

බාහිර ආයතන වෙතින් පුහුණුව සඳහා යොමුකරවන නිලධාරීන් ආයතනයේ නිලධාරීන් සමඟ අත්දැකීම් හුවමාරු කරගනිමින් පුහුණු කටයුතු සිදුකරනු ලබයි


වැඩසටහන් අංක 02 – සෞඛ්‍ය සේවා

බලප්‍රදේශයේ ජනතාවවගේ සුඛ විහරණය සම්බන්ධයෙන් සියලු කටයුතු විධිමත් කිරීම, පරිපාලනය කිරීම හා පාලනය කිරීම සිදු කරමින් ඔවුන්ට සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවිතයක් ලබා දීමේ අරමුණින් මෙම වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක වේ

සෞඛ්‍ය පරිපාලනය

බල ප්‍රදේශයේ මහජනතාවගේ සෞඛ්‍ය සම්බන්ධයෙන් සෞඛ්‍ය බලධාරියා ලෙස පනතින් පැවරී ඇති මහජන සෞඛ්‍යයට අදාළ කාර්ය හා කර්තව්‍ය ඉටු කිරීමට අදාළව සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරි කාර්යාලය හරහා මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන් වෙත පළාත් පාලන ආයතනයට පැවරීම ඇති අධිකාරී බලය පවරමින් බලතල ක්‍රියාත්මක කෙරේ

රෝග නිවාරණ සේවා

සභාවේ බලතල සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරි හා මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන්ට පවරාදීම අනුව එම ආයතනය හරහා බල ප්‍රදේශයේ ජනතාවට වැළඳිය හැකි රෝග හඳුනා ගනිමින් ඒවා වළක්වා ගැනීම හා රෝග නිවාරණයට අදාළ කටයුතු සෞඛ්‍ය බලධරයා ලෙස ඉටු කරනු ලබයි

ඩෙංගු වැනි මාරාන්තික බෝවන රෝග මෙන්ම මී උණ, ජලභීතිකා වැනි රෝග පාලනයට ද අදාළව ද සභා අරමුදල් වැය දරමින් හා සභා සේවකයන් යොදමින් කට කටයුතු කිරීම සිදුකරනු ලබයි

ආහාර සනීපාරක්ෂාව

ආහාර පනත යටතේ මෙයට අදාලව අලවිය සඳහා ඇති ආහාර සහ නිෂ්පාදන ස්ථානවලින් ආහාර සාම්පල ලබා ගනිමින් මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන් හරහා ඒවා රස පරීක්ෂක වෙත යොමු කරමින් ආහාර සුරක්ෂිතතාව සඳහා කටයුතු කිරීම මෙන්ම ආහාර නිෂ්පාදන හා විකිණීමට අදාළ ව්‍යාපාර සඳහා වෙළෙඳ බලපත්‍ර ලබා දීමේ දී ඒවාට අදාළ අතුරු ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් කොන්දේසි හා නියමයන් සම්බන්ධයෙන් සුවිශේෂී පරික්ෂා කිරීම තුළින් ආහාර සනීපාරක්ෂාවට අදාළ වගකීම ඉටු කිරීම සිදුකරනු ලබයි

මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය

මෙම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ වන්නේ මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය සංවර්ධනය හා ආරක්ෂා කිරීමයි. එයට අනුව දැනට පහත ක්‍රියාකාරකම් ප්‍රධාන වශයෙන් සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලය සමග ඒකාබද්ධව සිදු කෙරේ.

  • මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය වර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උපදෙස් ලබා දීම
  • එන්නත් සහ ඖෂධ ලබා දීම
  • පවුල් සංවිධාන කටයුතු
  • ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන් සඳහා පෝෂණ වැඩසටහන් පැවැත්වීම

ඝන අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණ කටයුතු

බල ප්‍රදේශය පිරිසිදුව තබා ගැනීම මෙහි ප්‍රධාන කාර්යය වේ – වැඩිදුර තොරතුරු සදහා

වැඩසටහන් අංක 03 – භෞතික සැලසුම් මාර්ග සහ ඉඩම් ගොඩනැගිලි

මෙම වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීම මඟින් බල ප්‍රදේශය සැලසුම් සහගතව සංවර්ධනය කිරීම තුළින් ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය ඉහළ නැංවීම අපේක්ෂා කෙරේ. මේ යටතේ. ගොඩනැගිලි සැලසුම් අනුමත කිරීම, මාර්ග සහතික නිකුත් කිරීම, සැලැස්ම අනුමත කිරීම, අනුකූලතා සහතික නිකුත් කිරීම සහ මාර්ග ගොඩනැගිලි නීතිගත කිරීම සහ ප්‍රදේශයේ අත්‍යවශ්‍ය ඉදිකිරීම් කටයුතු අපේක්ෂා කෙරේ.

නගර සංවර්ධනය

ගලිගමුව ප්‍රාදේශීය බල ප්‍රදේශයට අයත් ගලිගමුව, කොටිකුඹුර සහ දේවාලේගම යන ප්‍රධාන නගර සංවර්ධනය කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ.

මාර්ග සංවර්ධනය

සභාවට අයත් සියලුම මාර්ග කාණු, පාලම් සහ බෝක්කු නිතිපතා නඩත්තු කිරීම හා සංවර්ධනය කිරීම.

ඉඩම් සහ ගොඩනැගිලි

සභාව සතු සියලුම ඉඩම් සහ ගොඩනැගිලි සංවර්ධනය, නඩත්තු කිරීම සහ පාලනය කිරීම.

වැඩසටහන් අංක 04 – ජල සේවා

බල ප්‍රදේශයේ දුප්පත් ජනතාවට සහන මිලට ජලය ලබාදීමේ ව්‍යාපෘතියක් මේ යටතේ ක්‍රියාත්මක වේ.

වැඩසටහන් අංක 05 – මහජන උපයෝගිතා සේවා

බල ප්‍රදේශයේ මහජන උපයෝගිතා සේවා පවත්වාගෙන යාම සහ විධිමත් කිරීම මෙහි අරමුණයි.

සතිපොල ක්‍රියාත්මක කිරීම

අධිකරණ බල ප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ පරිභෝජන අවශ්‍යතා සපුරාලීමට සහ ග්‍රාමීය නිෂ්පාදකයින්ගේ නිෂ්පාදන අලෙවි කිරීමට පහසුකම් සැලසීමට, සති පොළ පවත්වාගෙන යාමට සහාය වීම.

වීදි ආලෝක කටයුතු

ගලිගමුව ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදේශයේ වීදි ආලෝකය විධිමත්ව හා විධිමත්ව පවත්වාගෙන යාම එහි අරමුණයි.

ආදාහනාගාර හා සුසාන භූමි සේවා

බලප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ සුවිශේෂී මහජන අවශ්‍යතාවයක් වන ආදාහනාගාර සේවාව සපයා දෙනු වස් පහසුකම්වලින් යුතු ආදාහනාගාරයක් ඉදිකර ඇති අතර එය ප්‍රශස්ත මට්ටමින් පවත්වාගෙන යමින් ප්‍රාදේශීය සභාවට අමතරව ආදායම් මාර්ගයක් මෙන්ම ජනතාවගේ ශෝකාකූල අවස්ථාවට ගෞරවනීය සමුදීමක් අභිමානවත් ලෙස ඉටු කරගැනීමට පහසුකම් සලසා දීම අපගේ ඒකායන අරමුණ වේ.

වැඩසටහන් අංක 06 – සුබසාධන සේවා

ප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ සුබසාධන සේවාවන් යටතේ පුස්තකාල සහ කියවීම් කාමර පවත්වාගෙන යාම, ක්‍රීඩා හා උත්සව පැවැත්වීම, ප්‍රජා මධ්‍යස්ථාන පවත්වාගෙන යාම සහ ළදරු පාසල් පවත්වාගෙන යාම මෙහි අරමුණයි.

පුස්තකාල

ප්‍රදේශවාසීන්ගේ කියවීමේ රුචිය වැඩි කිරීමටත් දැනුම, කුසලතා හා ආකල්ප වර්ධනයට අවශ්‍ය පහසුකම් සැලසීමටත් අපේක්ෂා කෙරේ.

ක්‍රීඩා කටයුතු

ප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ සහ ප්‍රාදේශීය සභාවේ කාර්ය මණ්ඩලයේ සහ මහජන නියෝජිතයින්ගේ ක්‍රීඩා කුසලතා වැඩිදියුණු කිරීමට අවශ්‍ය කටයුතු සකස් කිරීම.

ආයුර්වේද සේවා

ප්‍රාදේශීය ආයුර්වේද දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ලබාදෙන ඖෂධ සහ සභා අරමුදලින් මිලදී ගන්නා ඖෂධ භාවිත කර ප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය ඉහළ නැංවීමට.

පෙර පාසල්

පූර්ව ළමාවිය සංවර්ධනය පිළිබඳ ක්‍රියාකාරකම් මේ යටතේ අපේක්ෂා කෙරේ.

මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය

මෙම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ වන්නේ මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධනය සහ ආරක්ෂා කිරීමයි.
ඒ අනුව, පහත සඳහන් ක්‍රියාකාරකම් දැනට මූලික වශයෙන් සිදු කෙරේ.

  • මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය වර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උපදෙස් ලබා දීම
  • එන්නත් සහ ඖෂධ පරිපාලනය
  • පවුල් සංවිධාන ක්රියාකාරකම්
  • ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන් සඳහා පෝෂණ වැඩසටහන් පැවැත්වීම